Messier105 Galaxy Group




เดือนมีนาคม เวลาหัวค่ำหากเงยหน้ามองฟ้าทางตะวันออกจะพบกับกลุ่มดาวสิงโตพอดี บริเวณท้องของสิงโตมีกลุ่มกาแลกซี่ที่เรียกว่า “ลีโอหนึ่ง (Leo I)” หรืออีกชื่อคือกลุ่มกาแลกซี่เอ็ม 96

Leo I มีกาแลกซี่ที่สว่างและดูได้จากกล้องดูดาวทั่วไปอยู่ราว 6-7 ตัว ใจกลางของกลุ่มคือเอ็ม96 ตัวที่ไกลที่สุดห่างออกไปจากศูนย์กลางราว 4 องศา

ตำแหน่งเอ็ม105 อยู่ทางทิศเหนือของศูนย์กลางกลุ่มไม่ถึงหนึ่งองศา ที่พิเศษคือตรงนี้มีแกแลกซี่รวมเป็นกลุ่มเล็ก 3 ตัวใกล้กัน ทำให้บางคนเรียกชื่อกลุ่มย่อยนี้ว่ากลุ่มกาแลกซี่เอ็ม105

แม้ว่าจะเต็มไปด้วยหมอกควันรอบด้าน ดาวที่มองเห็นเหลือน้อยจนแทบจะนับได้ ดาวสว่างที่สุดที่มองเห็นมากกว่าแมกนิจูดสามเล็กน้อย ส่องไฟฉายขึ้นฟ้ามองเห็นเป็นลำสว่างขาวชัดเจน

การฮอพตำแหน่งเอ็ม105 ต้องเริ่มจากหาดาวแมกนิจูด 6 ที่ท้องของสิงโตที่ชื่อ “แคปป้า ลีโอนิส (κ Leo)” ให้เจอเสียก่อน หากมองไม่เห็นดาวดวงนี้ก็จำเป็นที่ต้องฮอพมาจากดาวรีกูลัส(α Leo) หรือไม่ก็เธต้า ลีโอนิส(θ Leo)ก็ได้แล้วแต่สะดวก M105 จะห่างจาก κ Leo ไปทางใต้แค่องศาครึ่ง

ในเลนส์ตาผมมองเห็นปุยแสงของเอ็ม105 รูปร่างกลมมีใจกลางสว่าง ข้างกันมีรอยฟุ้งเป็นวงรีมองเห็นด้วยการมองเหลือบของ NGC3371 แต่มีแสงไฟรบกวนทำให้ดูกาแลกซี่ได้ลำบาก ทำให้ลองเอาผ้าห่มมาคลุมหัวเพื่อกันแสงจากรอบด้าน

ผลที่ได้คุ้มค่ากับความระอุใต้ผ้าห่ม สายตาปรับเพื่อรับแสงจางๆได้ดีกว่าเดิม จับรูปร่างของกาแลกซี่ทั้งสองตัวได้ง่ายขึ้น

ในแผนที่ยังมีกาแลกซี่อีกตัวที่ควรจะมองเห็นอยู่ด้วยกันแต่คืนนั้นไม่มีวี่แววก็คือ NGC3373 ซึ่งจางกว่าสองตัวแรก ทำให้ต้องกลับมาเยือนที่นี่อีกครั้งเมื่อฟ้าเป็นใจกว่านี้

เก็บตกเกร็ดเล็กน้อยของ NGC3371 และ NGC3373 แต่ละตัวมีหมายเลข NGC สองชุด
NGC3371 มีอีกหมายเลขคือ NGC3384 ส่วนของ NGC3373 ก็คือ NGC3389 เหตุผลไม่ชัดเจน ข้อมูลที่อ้างอิงบอกว่าพิกัดที่ John Herschel ให้ไว้ใกล้กันมากจนเชื่อว่าเป็นตัวเดียวกันครับ
คลิกภาพเพื่อขยาย


ข้อมูลทั่วไป
Catalog number: Messier105, NGC3379
Type: Elliptical Galaxy
Constellation: Leo
Visual Magnitude: +9.3
Apparent Size: 4.9x4.4’
Distance: 37Mly

Coordinates
R.A. 10h 48m 49.43s
Dec. +12° 28’ 52.5”

Catalog number: NGC3371, NGC3384
Type: Elliptical Galaxy
Constellation: Leo
Visual Magnitude: +9.9
Apparent Size: 5.2x2.4’
Distance: 31Mly

Coordinates
R.A. 10h 49m 16.72s
Dec. +12° 31’ 44.3”

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

กลุ่มดาวคนเลี้ยงสัตว์ : Boötes

Image
ภาพจาก Sky Safari …นั่นแน่แม่ดูดาวจระเข้ ศีรษะเหหกหางขึ้นกลางหาว ดาวนิดทิศพายัพดูวับวาว เขาเรียกดาวยอดมหาจุฬามณี... -พระอภัยมณี  บทกลอนที่คุ้นเคยเป็นอย่างดี เป็นตอนที่นางสุวรรณมาลีกำลังสอนอรุณรัศมีและสินสมุทรดูดาว กลุ่มดาวในกลอนทั้งจระเข้หรือหมีใหญ่ ดาวยอดมหาจุฬามณีหรือดาวดวงแก้วก็กำลังปรากฎให้เห็นในเดือนพฤษภาคมถึงกรกฎาคมพอดี ดาวดวงแก้วมีชื่อตามดาราศาสตร์สากลว่าอาร์คทูรัส เป็นดาวสว่างลำดับที่ 4 บนท้องฟ้าและสว่างที่สุดในซีกฟ้าเหนือและยังเป็นยอดของดาวเรียงรูปเจดีย์อันเป็นที่มาของชื่อยอดมหาจุฬามณี กลุ่มดาวกลุ่มนี้รู้จักกันในดาราศาสตร์สากลในชื่อโบโอทิสหรือคนเลี้ยงสัตว์ เป็นกลุ่มดาวที่มีเรื่องเล่าหลากหลายตามอายุของกลุ่มดาวที่สืบย้อนไปได้ถึงยุคเมโสโปเตเมีย เรื่องเล่าแบบแรกคือ อาร์คัสบุตรชายของซูสและคาลิสโต หลังจากที่เฮราสาบให้คาลิสโตกลายเป็นหมี วันหนึ่งอาร์คัสก็มาเจอกับแม่หมีคาลิสโต แต่จำไม่ได้จึงหมายจะสังหาร ซูสยอมให้อาร์คัสทำเช่นนั้นไม่ได้จึงส่งทั้งคู่ไปเป็นกลุ่มดาวหมีใหญ่และโบโอทิสที่ตามติดหมีใหญ่ขึ้นมาทางทิศตะวันออก เรื่องเล่าอีกแบบ,uว่าโบโอทิสคืออิคารัสเจ้าของไร่องุ่น วันหนึ่งอิคาร...
Read more

Lyra, The Harp

Image
Lacerta, Cygnus, Lyra, Vu;pecula and Anser : Sydney Hall (1788-1831) Cr: Wiki Commons  Click "ไลรา" หรือ "พิณ" กลุ่มดาวที่ขนาดพอดีกับฟิลด์กล้องสองตา แม้จะเล็กแต่หาง่ายเพราะมีดาว “วีก้า” เปล่งประกายสีขาวใสสุกสกาว ตำนานของไลร้าเป็นหนึ่งในนิทานกรีกที่รู้จักกันดี ไลร้าเป็นพิณอันแรกที่สร้างขึ้นมาในโลก ทำมาจากกระดองเต่าและขึงด้วยเอ็น 7เส้น โดยเฮอร์แมสบุตรแห่งซุสกับมีอาหนึ่งในเจ็ดพี่น้องพรีอาเดสหรือดาวลูกไก่ แต่ภายหลังเจ้าของคือนักดนตรีผู้ยิ่งใหญ่ “ออฟิอัส” ครั้งหนึ่งเฮอแมสไปขโมยฝูงวัวของอพอลโล่ แต่เมื่อได้ยินเสียงพิณ อพอลโล่เลยขอพิณจากเฮอแมสแลกกับการรับโทษ ต่อมาอพอลโล่ก็มอบพิณอันนี้ให้กับออฟิอัส นักดนตรีและกวีผู้ยิ่งใหญ่ " ออฟิอัส"  เชียวชาญการร้องเพลงและดีดพิณยิ่ง ว่ากันว่าเมื่อใดที่ได้ยินเสียงพิณของออฟิอัส สายน้ำก็หยุดไหล สัตว์ร้ายกลับเชื่อง เหล่านิมฟ์หลงไหล แม้แต่ก้อนหินยังกลับมีชีวิตชีวา ออฟิอัสเป็นหนึ่งในลูกเรื่ออาร์โกที่ช่วยเจสันตามหาขนแกะทองคำ เขาบรรเลงเพลงช่วยลูกเรือทุกคนให้รอดพ้นจากบทเพลงของไซเรนที่นำลูกเรืออาร์โกร์ไปสู่ความตาย Orpheus and...
Read more

รายชื่อและคำอ่านกลุ่มดาวภาษาอังกฤษและภาษาไทย

การอ่านชื่อกลุ่มดาวบางกลุ่มเป็นภาษาละตินอ่านยาก นอกจากนี้ชื่อที่แสดงความเป็นเจ้าของสำหรับระบุชื่อดาว ว่าอยู่ในกลุ่มไหน ก็จะมีการเปลี่ยนแปลงจากชื่อกลุ่มดาวตามไวยากรณ์ภาษาละตินทำให้ยากสำหรับคนที่ไม่คุ้นเคย เช่นกลุ่มดาวหมาใหญ่ มีชื่อว่า "คานิสเมเจอร์ (Canis Major)" เมื่ออยู่ในรูปแสดงความเป็นเจ้าของ (Gennitive) จะเป็น "คานิสเมเจอริส" (Canis Majoris) ทำให้ยากแก่การจดจำเพราะกลุ่มดาวมีถึง 88 กลุ่ม ผมเจอตารางที่เวบไซด์ Sky&Telescope ที่มีคำย่อของแต่ละกลุ่มดาวไว้ด้วย จึงได้เอามารวมกับรายชื่อกลุ่มดาวไทยของสมาคมดาราศาตร์ เพราะบางครั้งเราก็ไม่ทราบว่าเราเรียกกลุ่มดาวนี้เป็นภาษาไทยแบบเป็นทางการว่าอย่างไร รวมไปถึงคำย่อของแต่ละกลุ่มดาว สำหรับคำอ่านภาษาอังกฤษทั้งรูปชื่อปกติและชื่อคุณศัพท์ลองกดดูจะมีเสียงอ่านให้ฟัง หวังว่าจะช่วยให้เพื่อนนักดูดาวมีความสะดวกขึ้นครับ Tony Flanders;  Constellation Names and Abbreviations , Sky&Telescope วิมุติ วสะหลาย; กลุ่มดาว 88 กลุ่ม , สมาคมดาราศาสตร์ไทย คำย่อ ชื่อกลุ่มดาวทางการ คุณศัพท์ ชื่อไม่เป็นทางการ คำอ่านชื่อทางการ ค...
Read more