siamskies

ภาพสเก็ตช์ M101 โดย Chol ตอนนี้มีข่าวโนวาในดาราจักรเอ็ม101 เรามาทำความรู้จักกับดาราจักรตัวนี้กันหน่อยไหม? เป็นตัวที่ยากในเมซิเยร์แคตาล็อคตัวหนึ่ง เอ็ม 101 อยู่ในพื้นที่ของกลุ่มดาวดาวหมีใหญ่ ค่าความสว่างมัคนิจูด 8 ที่เหมือนจะมองเห็นจากกล้องสองตาได้สบาย แต่เนื่องจากดาราจักรตัวนี้มีขนาดใหญ่ราว 1/4 องศา ทำให้ความสว่างที่ 8 มัคนิจูดถูกกระจายออกไปเต็มพื้นที่ จากที่เหมือนง่ายกลายเป็นยากขึ้นมาทันที ผมพยายามสังเกตดาราจักรตัวนี้หลายครั้งแต่ก็เห็นแค่ใจกลางขนาดเล็กเป็นฝ้าฟุ้งจางๆ พยายามมองหาแขนกังหันก็ไม่เคยได้เห็นจนกระทั่งมีโอกาสไปดอยอินทนนท์ คืนนั้นเอ็ม101 ที่มองเห็นในเลนส์ตาที่กำลังขยาย 140 เท่า ผมจับภาพฝ้าจางทรงกลมขนาดใหญ่เกือบเต็มเลนส์ตา สักพักก็เห็นแขนกังหันสองแขนจางๆ พร้อมกับปมแสงจางของเนบิวลา NGC5450 ที่ปลายแขนกังหันข้างหนึ่ง นักดูดาวบางคนรายงานว่าเห็นแขนกังหัน 3 แขนพร้อมกับเนบิวลาบนแขนกังหันอีกสองสามตัว ตำแหน่งของดาราจักรเอ็ม101 ห่างจากดาวไมซาร์ไปทางทิศตะวันออกราว 6 องศา เหมาะกับกล้องดูดาวขนาดสัก 8 นิ้วขึ้นไป แต่หากต้องการดูรายละเอียดใช้กล้องดูดาวขนาด 12 นิ้วขึ้นไปน่าจะดีกว่า M101 Finder ...

เรื่องที่ชวนสับสนสำหรับคนที่เริ่มหัดดูดาวก็คือเรื่องของทิศบนท้องฟ้าที่ดูเหมือนแตกต่างจากทิศที่เราคุ้นเคยอยู่ทุกวัน การระบุทิศโดยปกตินั้นเราจะใช้ตัวเราเองเป็นศูนย์กลาง แต่การบอกทิศในการดูดาวเราจะใช้ดาวหรือจุดนั้นเป็นศูนย์กลางแทน เราจะเริ่มจากทิศตะวันตก ซึ่งก็คือทิศที่ดาวเคลื่อนไป จากนั้นระบุทิศเหนือโดยทวนเข็มมาฬิกาไป 90 องศา ทิศที่เหลือจะตรงข้ามกับสองทิศที่ระบุไว้แล้ว ส่วนการระบุทิศในกล้องดูดาวหากใช้ไดอะกอนอลหรือกระจกสะท้อน 90 องศาที่ให้ภาพกลับซ้ายขวา การระบุทิศเหนือให้ตามเข็มนาฬิกาแทนที่จะทวนเข็มตามปกติ /ชล

สองสามวันก่อนขณะที่เงยหน้ามองดาวศุกร์ที่สว่างใสทางทิศตะวันตก ผมก็มองหาดาวสว่างและกลุ่มดาวบริเวณนั้นด้วยความเคยชิน เหนือดาวศุกร์ขึ้นไป มีดาวสองดวงคู่กัน ห่างกันราว 5 องศา มองเห็นได้ตั้งแต่ฟ้านยังไม่มืดสนิทดาวสองดวงนี้คือพอลลักซ์กับแคสเตอร์คู่แฝดคนละพ่อที่ไม่ยอมแยกจากกัน พอลลักซ์ที่เป็นบุตรแห่งซูส ( อีกแล้ว ) ถึงกับขอให้บิดาแบ่งชีวิตที่เป็นอมตะของเขาให้กับแคสเตอร์ผู้เป็นมนุษย์ธรรมดาและเป็นบุตรแห่งทินดาเรียส ท้ายที่สุดซูสก็ส่งทั้งคู่ไปเป็นกลุ่มดาวเจมินีคู่กันบนฟ้า   กลุ่มดาวเจมินีหรือกลุ่มดาวคนคู่เป็นกลุ่มดาวจักรราศีเมถุนหรือเดือนมิถุนายน มองเห็นได้ง่ายตลอดช่วงฤดูหนาวไปจนถึงเดือนพฤษภาคม ก่อนที่จะเริ่มดูยากเพราะเริ่มลับฟ้าไปพร้อมกับดวงอาทิตย์ในช่วงกลางเดือนมิถุนายนเป็นไป กลุ่มดาวคนคู่ค่อนข้างสว่างดูไม่ยาก มีดาวสว่างมัคนิจูด 1 สองดวงพอลลักซ์กับแคสเตอร์ที่อยู่ในตำแหน่งหัวของคนคู่ หากฟ้ามืดพอจะลากเส้นกลุ่มดาวได้ง่ายเป็นคนสองคนยืนกอดคอกันอยู่ พอลลักซ์คือดาวดวงทางตะวันตกสีอมเหลืองมากกว่าเล็กน้อย ส่วนแคสเตอร์ทางตะวันออก แคสเตอร์เป็นดาวพหุ คือเป็นระบบดาวหลายดวง แต่ที...

 M96 Group of Galaxies  บางส่วนของ M96 Group สเก็ตช์จาก Borg 101ED ที่ 27x ในคือฟ้าดี ผมชอบดูภาพมุมกว้างที่เห็น DSO หลายๆตัวท่ามกลางทะเลดาว มันพราวพราย ใจพองฟูดี แต่ไม่ค่อยได้สเก็ตช์เก็บไว้แม้ว่าจะชอบมากก็ตาม อุปสรรคเพียงอย่างเดียวคือใจของเรานี่เอง เห็นดาวเยอะๆเต็มเลนส์ตาก็ท้อเสียแล้ว แต่หากพอได้เริ่มพล๊อตดาวดวงแรกก็ไปได้จนจบแบบไม่รู้ตัวทุกที ภาพนี้เป็นบริเวณใต้ท้องของสิงโต ตรงนี้มีกลุ่มดาราจักรที่ค่อนข้างกระจัดกระจายโดยมีศูนย์กลางอยู่ที่เอ็ม 96 จึงชื่อว่ากลุ่มดาราจักรเอ็ม 96 ไปด้วย กลุ่มดาราจักรกลุ่มนี้มีสมาชิกที่ดูได้จากกล้องดูดาวราว 8-9 ตัว ตัวที่สว่างที่สุดก็คือ 4 ตัวในภาพนี้ ภาพนี้ผมใช้กล้องดูดาวตัวเล็กขนาด 4” กับเลนส์ตา 24 มม   ได้กำลังขยายที่ 27 เท่า   FOV ราว 2.5 องศา คราวหน้าจะพาชมทีละตัวที่กำลังขยาย 140 เท่าจากกล้องดูดาวอีกตัว จะได้เห็นรายละเอียดที่มากขึ้นครับ

  Leo Triplet ภาพสเก็ตช์ Leo Triplet จากดอยอินทนนท์ Siamskies กลับมา on track แล้ว! เวลานี้เข้าเดือนเมษายนแล้ว ท้องฟ้าเปลี่ยนจากกลุ่มดาวที่คุ้นเคยอย่างโอไรออน หมาใหญ่ วัว สารถี คนคู่ มาเป็นสิงโต หมีใหญ่ ท้ายเรือ คนเลี้ยงสัตว์ หญิงสาว บริเวณนี้ของท้องฟ้าเป็นทุ่งดาราจักร   เมื่อก่อนผมไม่รู้สึกสนุกกับการดูกาแลกซี่ แต่เมื่อมีกล้องดูดาวที่ใหญ่ขึ้น ดีขึ้น ทำให้ดาราจักรเป็นหนึ่งในวัตถุที่ชอบดูที่สุด ที่ผ่านมาผมเคยดู Leo Triplet หลายรอบจาก Borg 101ED กับนิวโตเนี่ยน 8” M65 กับ M66 ก็ชัดเจนดี รายละเอียดดีไม่มีปัญหา แต่ NGC3862 จางมาก จนจับรายละเอียดไม่ได้ เห็นแต่เป็นแถบแสงจางยาว คราวนี้ดูด้วย Takahashi Mewlon210 กับเลนส์ตา Pentax XW40 แม้ว่า NGC3862 ยังจาง ก็เห็น Dust lane ที่บางเฉียบ ยาวตรงกลาง แถบยังขนาบข้างด้วยเส้นสว่างสองเส้น ที่กำลังขยายเพียงแค่ 60 เท่า เมื่อมีอุปกรณ์ชั้นเยี่ยมแล้วแล้ว ฟ้าก็ต้องดีด้วย แล้วก็ฟ้าที่อินทนนท์น่าทึ่งจริงครับ

The Summer triangle and the Chinese Valentines Day - Qixi ( 七夕 ) Look up into the sky on a mid-summer evening, and you will find the summer triangle shining brightly overhead. The Summer Triangle is formed by the bright stars Vega, Altair and Deneb, the Milky Way makes its way through the summer triangle like a stream that splits the triangle into two sides.There is a romantic folklore that involves stars in the Summer Triangle, the stars of this love story are Vega (Zhinü [ü is pronounced like "ee + oo" - see https://www.newconceptmandarin.com/chinese-pronunciation/ ] 織女 ), representing a beautiful weaver girl, and Altair (Niulang 牛郎 ), representing a cowherd. The love story starts off with Zhinü and Niulang being gods in the heavens, Zhinü is youngest of the six daughters of the Heavenly Queen Mother and the Jade Emperor, whereas Niulang is in charge of the celestial herd. Niulang and Zhinü both fell in love, which went against the heavenly laws, and Niulang was banishe...